… Oltanın ucundaki balık şöyle dedi: ‘Yem öyle büyü­lü, çekici, gerçek idi ki; nasıl desem gerçekten daha gerçekti. Şimdi şu son nefesimi verirken itiraf edi­yorum: “Tanrım bunu beklemiyordum’. Elinizdeki kitap sadece şu mektuptaki cümle yüzün­den kaleme alınmıştır desem yeridir. Çağdaş Küre­sel Medeniyet’in (O iki asırdan beri peşine düşüp yetişme...

“Biz dünyadan gider olduk Kalanlara selâm olsun Bizim için hayır dua Kılanlara selâm olsun   Ecel büke belimizi Söyletmeye dilimizi Hasta iken hâlimizi Soranlara selâm olsun"   Mustafa Kutlu, deneme serisinden, bu sefer anı yüklü bir eser ile karşımızda. Bir kısım dostlarından bahsettiği bu eserde, dolu dolu...

“Siyaset Arapça kökenli bir kelimedir, anlamı da at terbiye sanatıdır, ama insan terbiye etme sanatıdır da denir. Halkımız siyasetten kurnazlık anlamı da çıkarır” der Bülent Daver. Carl Schmitt “Siyaset, düşmanı tesbit etme sanatı”, Winston Churchill “Siyaset yarın, gelecek hafta, gelecek yıl neler olacağını tahmin etme yeteneği, söyledikleri doğru...

Şeyh Necmeddîn-i Dâye Kübrevî gelenek içinde yetişmiş önemli sûfîlerden birisi olup, İbnü'l-Arabî, Mevlânâ Celâleddîn, Sadreddîn-i Konevî, Fahreddîn-i Irâkî ve Evhâdüddîn-i Kirmânî gibi Anadolu'da Müslümanlığın yerleşmesine ve tasavvuf anlayışının teşekkülüne tesir eden mutasavvıfların büyüklerindendir. Fars nesrinin şaheserlerinden kabul edilen Mi...

Tasavvufun tarikatlar şeklinde örgütlenmeye başladığı XII. yüzyıldan itibaren Nakşbendiyye, Kübreviyye ve Mevleviyye olmak üzere büyük tarikatları etkileyen Melâmet düşüncesi, özellikle XV. yüzyılda Hacı Bayram Velî tarafında kurulan Bayrâmiyye tarîkatı içinde yeniden ortaya çıkmış ve bir müddet sonra İstanbul’un gündelik hayatında yerini alarak Os...

Son devir Osmanlı eğitim seferberliğinde II. Abdülhamid’in saltanat yıllarının (1876-1909) hususî bir yeri vardır. Bu dönem merkezîleşme, İslâmlaşma, hilafet siyaseti, mevcut kurum ve yapıların yeniden düzenlenmesi, yeni kurum ve fikirlerin ortaya çıkması gibi gelişmelerin yanı sıra bütün bunlarla irtibatlı olarak kitlesel-modern eğitimin de yenide...

Dil ve kültür tarihi konularında yazılmış makalelerin yer aldığı bu kitap dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, dilbilgisine ilişkin konular ile bazı morfemlerin yapıları ve işlevleri incelenmiştir. Kutadgu Bilig üzerine yapılan incelemelerden oluşan ikinci bölümde,Kutadgu Bilig’in genel niteliklerine ilişkin yazılarla birlikte, bu eserde ye...

sanki bir işaret verilmiş gibi, muhteşem yetenekler canlanıyor. Bu çağ, tarihin en kötü çağı. Erasmus’un, kendi yüzyılı hakkındaki bu çelişkili ifadeleri, Rönesans ve Reform Dönemi Avrupası’nın en temel sorununu akla getirmektedir. Bu çağın tarihteki ismi bir yana, Rönesans ve Reform gerçekten de tüm zamanların hem en iyi hem de en kötü çağıy...

Karşılaştırmalı Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü, başta dil bilgisi terimleri sözlükleriyle dil bilgisi kitapları olmak üzere, 36 kitap ve 65 makalenin taranmasından elde edilen terimlerin değerlendirilmesiyle ortaya çıkmıştır. Bu tarama sonucunda belirlenen terimler, 473 madde halinde sözlüğe alınmıştır. Her madde başının yanına terimin Osmanlıca ve...

Gidiyorlar, ağıt yakalım arkalarından. Çünkü gitmek var, dönmek yok. Bağırlarına basmışlar çocuklarını ve dişlerini sıka­rak. Yağmura, kara, dipçiklere ve saat kulelerine aldırmayarak. Tel örgüleri yarıp duvara tırmana­rak. Bozbulanık, coşkun bir nehrin kederli köpüğü gibi. Aniden havalanan sığırcık sürüsü gibi… O kadar kalabalık ve kocamanlar k...

Ahmet Mithat Efendi, adlı eserini 27 Teşrinievvel 1886-1 Mayıs 1890 tarihleri arasında üç buçuk yıl süre ile Tercüman-ı Hakikat gazetesinde tefrika ettikten sonra kitap olarak bastırmıştır. Musahabat-ı Leyliye sosyal, kültürel, tarihî, hikemî, ilmî, fennî, dinî ve edebî konuları ihtiva etmektedir. Mithat Efendi sohbet havasında yazdığı bu musaha...

Ahmet Mithat’ın özel olarak ekonomi bahsini konu edindiği eserlerinden biri Sevda-yı Sa’y ü Amel’dir. Bağımsız bir kitap gibi yayımlanmış olan, günümüzde hâlâ geçerliliğini koruyan sorunların ele alındığı eser, 1879’da Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yayımlanmış olan iki uzun makaleden oluşmaktadır. Bu ma­kalelerden ilki Sevda-yı Sa’y ü Amel olup, i...

Hint kıtasında yaklaşık sekiz asır süren Müslüman Türk hâkimiyeti döneminde, Hindu toplumuna yön veren düşünürler, kendi perspektiflerinden İslâm’ı ve müntesiplerini tahlil edip konumlandırmaya çalışmışlardır. Kimisi ötekileştirici bir dil kullanmış kimisi ise kuşatıcı bir söylem geliştirmiştir. Orta Çağ Hint kaynaklarında “Türk” tabiri etnik anlam...

Modern Türk edebiyatının ilk kadın yazarı olarak kabul edilen Makbule Leman, yaşadığı devirde sevilen ve beğenilen, genç yaşta ölümüne yas tutulan bir yazarken bugün neredeyse tamamen unutulmuştur. Makbule Leman, Yeni Türk Edebiyatı alanında eserler veren, Osmanlı kadınının terakkisine örnek olarak gösterilen, Hanımlara Mahsus Gazete’de kadın va...

Genç hikâyeci Eda İşler’in ilk kitabı Kaza Süsü Dergâh Yayınları’ndan çıktı. Kaza Süsü iyi bir öykücünün geldiğini müjdeliyor. Her ölüm sıradandır. Benim ölümüm de gerekli koşullar sağlandığı için bir anda oluverdi, o kadar. Ertesi gün, tökezleyen, yerine tam oturmayan, rahatsız ve ağrılı bir yaşama devam etmedim. O bulutlu, güneşsiz sabahlardan...

Bilindiği üzere, Osmanlı Devleti'nin 18. yy'dan itibaren bozulmaya başlayan vergi sisteminin yeniden düzene konulması ve devletin gelir kaynaklarının tespit edilebilmesi için II. Mahmud döneminde bir takım ıslahat çalışmaları yapılmıştır. Bu doğrultuda evvela devlet içerisindeki nüfusun belirlenmesine karar verildi ve Padişah'ın emriyle devlet gene...

Ablamdan kurtulur kurtulmaz alev alev yanan köşküme yerleşmiştim ki, onu görüverdim. O gelmiş, yürümüş, yürümüş evimizin önünden geçmiş ve ben bunların hepsini kaçırmıştım. Pembeli sarılı palmiye desenli gömleğiyle buz mavisi geniş pilili pantolununu giymişti yine. Son on yedi gündür, beş kere pembe gömleği, yedi kere de mavi pantolonu giydiğini ço...

Bir “kimlik bunalımı” ve “köklerden uzaklaşma” gerçekliği içinde olduğumuz doğrudur. Kendini gündelik, politik ve kültürel hayatın her alanına sirayet ederek açığa çıkaran bu sorunun çözümü hiç de öyle kolay görünmüyor. Çözüm belki de öncelikle teşhisi iyi yapmaktan geçiyor. Kimliği, “ortak miras”ı iyi tanımlamakla yeniden inşa edebileceğiz. Nedir...

20. yüzyıl boyunca ana akım iktisatçılar, iktisadî davranışı açıklamak için özellikle çıkarların rolüne odaklanırken, sosyologlar sosyal etkileşim ve sosyal yapının rolünü vurgulama eğiliminde olmuştur. Bununla birlikte, kimi iktisadî fenomenlerin anlaşılmasında ilerleme kaydetmenin tek yolunun, çıkarları ve sosyal yapıyı aynı analizde bir araya...

Eski İstanbul ramazanlarında, her gün iftar ve sahur vakitlerinde davulcu ya da bekçi tarafından okunan mâniler, edebiyat açısından olduğu kadar İstanbul folklorunun tanıkları olmaları bakımından da kıymetli dil ve kültür yadigârlarıdır. Bu mânilerde hikmetli sözlerin yanında, çoğunlukla nükteli bir dil kullanılması dikkat çeker. Bunun amacının muh...

Çiçek Kitabı, Osmanlı döneminde çiçek yetiştirme, çiçek tohumları ve çiçek yetiştiricilerini, Isparta gülü ve gül yağı üretimini, Dede Korkut kitabından öğrendiğimiz bilgilere göre çiçeğin deva oluşunu, çiçeklere göre fal okunuşunu konu almaktadır. Çiçek, aynı zamanda divan edebiyatında ve türkülerde yankı bulmaktadır. İfade ettiği anlamlarla renkl...