Dostoyevski Sibirya'da Hegel okuyup gözyaşlarına boğuldu. İnsan böyle bir cümleyi iki defa okuyor, inanamıyor. Macar düşünür László Földényi ilk yayınlandığı günden bu yana büyük ilgi çekmiş bu denemesiyle Sibirya sürgünündeki Dostoyevski’nin Hegel’le karşılaşmasını, modern varoluşun en sert edebi eleştirisinin doğum anını ele alıyor. Dostoyevski d...

Dergâh Yayınları’nın “Dünya Edebiyatı” serisi bu türün ilk örneği Cervantes’in Don Quijote’yle devam ediyor. İspanyol bir asilzâdenin gerçek-dışı ve gerçek-ötesi maceralarının anlatıldığı bu klasik kitabın kurgusal yazarı bir Arap tarihçidir, onun Don Quijote’nin yaşamına dair tanıklığı bize ulaşır. Cervantes’in hikâye ve karakterlerle yetinmeyip,...

Batı’da modern romanın doğuşuyla birlikte ortaya çıkan (kurgusal) anlatıcı kavramı, esasında “yazar”ı sessizleştirmeye ve metnin sorumluluğunu ondan almaya hizmet eder. “Yazar”ı ortadan kaldırarak (ya da onun yerini alarak) uzun süre “parlak” pozisyonunu muhafaza eden anlatıcı figürünün her kurmaca anlatıda mevcut olduğu iddiası, 20. yüzyıldan itib...

Engin denizlerin derinliklerinde yaşayan sağır ve kör deniz yıldızları gibi, hayat yolundaki karanlık çalışmalarına devam et, inat et, ağının kopan ilmiğini milyonuncu defa tekrar bağla, tecrübe için elinde mekânın sonsuzluğu ve zamanın sınırsızlığı var. Ceza görmeden yanılmak hakkı olduğu müddetçe insan muvaffakiyetten daima emin olabilir. Osca...

“Smith'in kitabı karşılaştırmalı dinler tarihi çalışan herkes için zorunlu okumadır.” Talal Asad   W.C. Smith’in 1963’te yayımlandığında büyük tartışmalar yaratmış ve günümüz din bilimlerini şekillendirmiş çalışması Dinin Anlamı ve Sonu, modernitenin en tartışmalı kavramlarından “din”i tasfiye etmeyi amaçlar. ‘Din’in sonu gelmelidir,...

Botticelli’nin Venüs’ün Doğuşu başta olmak üzere pek çok tablosu ve heykeli yapılmış olan güzeller güzeli Venüs, Ahmet Mithat’tan sonra pek çok şair ve yazara ilham kaynağı olacaktır. Yine kadın tasvirleri söz konusu olduğunda Halit Ziya’da Osman Hamdi ve Halil Paşa, Tanpınar’da ise Matisse ve Renoir gibi ressamların tablolarına gitmek mümkündür...

Osmanlı Devleti’nde 1803 yılında Birgivi Risalesi’nin matbaada basımıyla matbu dinî kitap ve risalelerin serüveni başlamıştır. Devlet, matbaanın hem bilgiyi hızlı ve ucuz biçimde tedavüle sokması hem de propaganda aracı özelliğini göz önünde bulundurarak yeni matbuat politikaları geliştirmiştir. II. Abdülhamit döneminde kitaplara basım öncesi ruhsa...

Dünyanın herhangi bir ülkesinde, herhangi birine “Dünyanın en ünlü sihirbazı kim?” diye soracak olursanız alacağınız cevapta Houdini'nin adını işiteceğiniz muhakkaktır. Sermet Erkin Zincirler, kilitler, halatlar, çelikten kutular… Hiçbiri modern çağın en meşhur illüzyonisti Houdini’yi durduramadı. Sular altında ya da gökdelenlerin tepesinde,...

Bilim, haklı tecessüslerimizin sorduğu bütün suallere katî bir cevap veremiyor. Fakat ne yapalım? İnsanın çok şey bildiğini sanıp da hayali şeylerle avunmasındansa, az şeyi gerçekten bilmesi daha iyidir. III. Cumhuriyet dönemi Fransa’sının en önemli düşünürü Ernest Renan’ın en meşhur iki makalesi “Millet Nedir?” ve “İslâmlık ve Bilim”in yanısıra...

Geriye doğru ilerleyen bir kazı faaliyeti olarak Husserl fenomenolojisi, anlamları, —âdeta bir meyvenin özünün/çekirdeğinin (Wesen/Kern) teninden sıyrılıp çıkması gibi— dolaysız bir apaçıklıkla beliren saf bilinç yaşantıları zemininde kurarken Frege ise anlamı, dilin kavramsal derinliklerinde aramaktadır. Yani Husserl’de ‘anlam’, şeylerin eidetik ö...

Luigi Pirandello 365 öyküden oluşan 24 ciltlik bir öykü halkası planlamışsa da vefat ettiğinde on dördü (244 öykü) yayımlanmış, bir cilt de vefatını müteakip çıkmıştı. Gündelik hayatın dramasını eserlerinin merkezine alarak, modernizmi şekillendiren yazarlardan Pirandello, 19. yüzyılın büyük toplumsal dönüşümlerinin sokaklardaki, evlerdeki, kalpler...

1911 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Maurice Maeterlinck gerek modernizme yön veren keskin tiyatrol oyunları gerekse denemeciliğiyle 20. yüzyılın en mühim yazarlarından biri. Klasik bir üslupla, çağının ötesindeki bir modern duyuşla ele aldığı büyük varoluş meselelerinde tutturduğu mütevazı ve müdanasız fikri hat, yüzyılın ikinci yarısının iddialı &amp...

“Prof. Davison, kullandığı geniş literatür, arşiv vesikaları ve ölçülü hükümleri ile Osmanlı tarihinin bu devresinde iç siyasi gelişme üzerinde şüphesiz şimdiye kadar yazılmış olan en derli toplu, ilmi ve güvenilir eseri vücuda getirmiş olmakla, Türk tarihi araştırıcılarının şükranını kazanmıştır.” Halil İnalcık (1964) “Tanzimat’ın bulanık an...

Volkan Ş. Ediger, 2006 Sedat Simavi Ödülü almış Osmanlı’da Neft ve Petrol çalışmasıyla, 20. yüzyılı tanımlayan ve dönüştüren petrolün Osmanlı İmparatorluğu’ndaki macerasını ele alıyor. İlk yayımlandığı 2005 yılından beri bir başucu kitabı olarak takdir gören bu çalışma neft/petrole dair tarihi kaynaklardaki bakışı belgeledikten sonra, 19....

Sahaflar kitap üretimi ve satışı, ayrıca kitap kültürü ve sanatlarıyla iştigal eden kadim bir esnaf grubu. Tarihî İstanbul’un ve ilim ve sanat merkezi bütün büyük şehirlerin ayrılmaz bir parçası. Sahaf çarşıları da öyle. Yanında yöresinde hattatlar-müstensihler, kâğıtçılar, mürekkepçiler, mücellitler, müzehhipler, kalem, divit, hokka, mistar, kalem...

Description The ascension and the sacred sites of Islam have been a favored subject of philosophers, Sufis, writers, musicians, and artists across the Islamic world. Their work constitutes a rich cultural and artistic heritage, a heritage exemplified in the literature, music, and art of Ottoman society and its broader world. Bringing together th...

İslam tarihindeki en önemli hadiselerden biri olan ve inananlar tarafından yıldönümü kandil gecesi olarak kutlanan miraç mucizesi; İslâm dünyasında asırlar boyunca dinî, tasavvufî ve felsefî düşüncede konu edinilmiştir. Hz. Muhammed’in (sav) Mekke’deki Mescid-i Harâm’dan Kudüs’teki Mescid-i Aksâ’ya ve oradan göğün katlarına yükselişi olan miraç; fa...

İki kardeş, isimlerini bilmiyoruz. Birisi “Büyük”, diğeri “Küçük”. Bir kuyuya düşmüşler, kuyu derin ve yiyecek yok, çıkış arıyorlar. İspanyol yazar Iván Repila, sanki bir Kutsal Kitaptan ya da eski bir destandan çıkmış bu anlatısıyla insanın en büyük çaresizlikler karşısında tırnaklarıyla yaşama tutunma iradesine, kardeşliğe ve gerçek fedakârlığa d...

“Ferry ve Renaut'nun felsefi projesi modernitenin en kıymetli veçhesini –insan hakları ideası– korumaktır. Bu haklar, tikel şartlarımızdan azade olarak insan olduğumuz için herkesçe paylaşılır. Kendi üzerimizdeki egemenliğimize dair yeni bir inancın savunusunu yapıyorlar; buna 'mutevazi' ve 'metafizik-olmayan' bir hümanizm diyorlar. Eserlerinin tem...

Luc Ferry, siyaset felsefesinin İkinci Dünya Savaşı sonrası Aydınlanma-karşıtı dönüşümüne bir set çekmek için giriştiği “Siyaset Felsefesi” projesinin ikinci cildinde 19. yüzyıla odaklanır. “Hak” kavramına yoğunlaştığı ilk ciltte Heideggercilerin Antiklere dönüşünün eleştirisini yapan Ferry, bu ciltte Kant, Hegel ve Fichte’ye döner. 19. yüzyıl s...

Birinci Dünya Savaşı'na şahitleri "Büyük Savaş" demişti, çünkü bu ölçekte bir yıkım görülmemişti. Yıkımın faturası Avrupa’yı tanımlayan ideallere değil de devletlerin güç istenci mücadelesine kesilmişti. Fakat yirmi yıl sonra çok daha büyük ve çok daha yıkıcı bir savaşın ardından meselenin aktörler değil idealler olduğuna dair şüpheler doğdu. Adorn...