Felsefeden edebiyata, tasavvuftan folklora kadar oldukça geniş bir sahada faaliyet gösteren ve bir kısım yazılarına “Feylesof” imzasını atan Rıza Tevfik, felsefeyle olan yakın ilgisi dolayısıyla, hayatının hemen her döneminde estetik ve sanat meseleleriyle de meşgul olmuş ve bu konu etrafında birçok makale kaleme almıştır.

Çeşitli derg...

Giritli Müslüman bir aileye mensup olan Mollazâde Mehmet Ali’nin (Hıristiyan olduktan sonra aldığı adla Paul Mulla’nın) enteresan ve bir tarafıyla ibretlik, acı bir hayat macerası var. Baba tarafı XVII. yüzyılda Konya’dan Girit’e gelip yerleşmiş. Annesi ise Arnavut asıllı ve Mısır’dan adaya gelmiş. Mehmet Ali adı modern Mısır’ın kurucusu, Arnavu...

Türkçe Kur’an tercümeleri Türk dili tarihinin önemli eserleri arasında yer alır. Mukaddes bir metinle ilgili olmaları dolayısıyla bunların gerek yazılmasına gerek istinsahına başka eserlere nispetle çok daha fazla itina gösterilmiştir. Bu bakımdan Kur’an tercümeleri, Türk dilinin gelişme ve olgunlaşma dönemlerini takip etmek amacıyla yapılacak g...

20. yüzyılın başında Suriye’nin işgaline ve bölgenin parçalanmak istenmesine karşı ilk direniş teşebbüsleri 1919-1922 yılları arasında gerçekleşti. Parçalanmaktan kurtulamayan bölge ancak II. Dünya Savaşı’ndan sonra, 1946 yılında manda idaresinden çıkabildi.

Bugün komşumuz Suriye parçalanma tehlikesiyle tekrar karşı karşıya. Elinizdeki...

Türkiye’de Tanzimat dönemi Türk edebiyatıyla ilgili çok sayıda çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların büyük bir çoğunluğu şiir ve roman türleri üzerinedir ve hikâye türüne diğerleri kadar yer verilmediği görülür. Yazar, bu ihtiyacı göz önünde bulundurarak Tanzimat dönemi Türk hikâyesini daha çok tahlile dayalı olarak inceliyor.

Tanzimat...

Yeni Eflâtunculuk, İslâm felsefesinin özellikle metafizik alanındaki temel bazı problemlerinin oluşması, yorum ve çözümüne dair etkide bulunmuş felsefî bir akımdır. Özellikle sudur teorisi etrafında gelişen sebeplilik ve negatif teoloji gibi problemler, her ikisi de Aristoteles’e isnat edilen apokrif metinler üzerinden tercüme faaliyeti sırasınd...

1950 yılında, yani ilkokulu bitirdiğim yaz tatilinde, bazı büyüklerin kelimeler üzerinde fazla durduğuna ilk defa dikkat ettiğimde, bunu biraz yadırgamıştım. “Kelimeler kelimelerdir o kadar. Erzurum’da şuna şöyle derler, İzmir’de şöyle derler... Büyüklerin takıldığı konulara bak!” diye düşünmüştüm. 1951 yılında ise, ortaokul birinci sınıf bitmiş...

Türkçe Kur’an tercümeleri Türk dili tarihinin önemli eserleri arasında yer alır. Mukaddes bir metinle ilgili olmaları dolayısıyla bunların gerek yazılmasına gerek istinsahına başka eserlere nispetle çok daha fazla itina gösterilmiştir. Bu bakımdan Kur’an tercümeleri, Türk dilinin gelişme ve olgunlaşma dönemlerini takip etmek amacıyla yapılacak g...

Batılılaşma devri Türk edebiyatının önemli bir temsilcisi olan Ahmet Mithat Efendi, 1870’ten 1912’ye kadar yazdığı hikâye, roman, tiyatro eserleri ve edebî, fikrî yazılarıyla halkın bilgi seviyesini yükseltmeye gayret etmiştir. Yazarlık hayatı boyunca sosyal fayda prensibine bağlı kalan Ahmet Mithat Efendi, “Her şey asrın mizacına, istidadına gö...

“Hey gidi romancılık! Hey gidi şairlik! Biraz yağmur yağdı, yapraklar falan parıldadı ya, artık nazar-ı meftunanenizi bu manzaradan bir türlü ayıramazsınız. Semaya, zemine, deryaya bakıp bakıp türlü tahayyülatta bulunursunuz. İşitilmedik yalanlar uydurmaya uğraşırsınız. Şu ağaca bir kuş konup da iki defa ‘cik cik’ dese o kuşa hemen ‘murg-ı hazin...

Erdal Güzel’in Erzurumluların unutamadığı ve şehrin de ruhunu şekillendiren kişilere dair kaleme aldığı yazılardan oluşan bu eser, yazarın üçüncü kitabı. Şehrin havasını solumuş, uzaktan veya yakından bu şehirle münasebet kurmuş, şehrin derin ruhunu sezenlerin söz ve serüvenlerini yazar kâğıda dökmektedir.

Bir şehir güzellemesi olarak...

Sanat hayatının başlangıcında kaleme aldığı Hikâye’de Halit Ziya, roman ve romancılık konusunda bireysel görüşlerini açıklar. Romanın Batı edebiyatlarındaki tarihi ana hatlarını verirken Türk edebiyatındaki durumunu da eleştirir. Halit Ziya bu eseri yazma amacının, dönemin önemli tartışma konularından biri olan “realizm ve romantizm akımları ile...

Baba tarafından Timur’a, anne tarafından Cengiz Han’a dayanan bir soyun temsilcisi Babur Han… Bugünkü Afganistan, Pakistan ve Hindistan sınırları içindeki coğrafyada eski dünyada hüküm sürdü. Kendisini belki de haleflerinden ayıran en büyük özelliklerinden birisi kendi hayatını kaleme almış olması. Baburnâme isimli bu eserinde aşklarını, savaşla...

Sanat ürünlerinin geniş tüketici kitlelerine doğrudan ulaşma imkânının bulunmadığı geleneksel dünyada saraylar, sanat patronajının başlıca merkezlerinden biriydi. Osmanlı sarayı da erken dönemden itibaren bilimsel ve sanatsal çalışmalara kapılarını açarak destek sağlamıştır.

Genel karakteri itibariyle bir “şehir” müziği olan Osmanlı dö...

Felsefenin Yapısı ve Sorunları başlıklı bu çalışmada düşünce tarzı olarak felsefenin yapısı sorgulanmaktadır. Sorgulama bağlamında, felsefe yapmanın ne anlama geldiği, felsefede amaçların nasıl belirlendiği, filozofun nitelikleri, felsefenin kurucu unsurları, felsefeyi oluşturan sorunlar ve düşünceler, felsefenin konuları, felsefenin yö...

“Şiddet-i sevdan bende akıl fikir bırakmadı. Bu nasıl meshuriyet bilmem ki! Evvelden bana aşktan, muhabbetten bahseyledikleri mariz-i sevda olanların gözleri dünyada hiçbir şey görmediğini hikâye ettikleri zaman ben gülerdim. Hep bunlar bana mübalağakârane birer masal gibi gelirdi. Meğerse aşk denilen hissin külliyen cahili imişim. Sana gelincey...

Felsefe-bilim alanındaki eşsiz konumunu ifade etmek amacıyla Orta Çağ âlim ve düşünürleri tarafından kendisine “eş-Şeyhü'r-reîs” unvanı verilen İbn Sînâ, Batı’da da Avicenna olarak tanınır. Doğu’da 11 ve 12. yüzyıllardan sonra İbn Sînâ’nın eserleri oldukça geniş bir coğ­rafyaya yayılmış, belirli ölçüde İslâm dün­yasında bugüne kadar devam eden f...

AĞUSTOS MELÂLİ
Cesaret kalbim, cesaret!
Sustun bütün kış, ürktün kırılmaktan;
Çok gerilerde kaldı derken kar,
Sonra bahar
Ve temmuz geçti.
Yasımız duruldu, coşkumuz geçti…
Ne ümit var artık ne korku;
Ağustos gecesinde, ağulu
Sesleri yalnız böceklerin…
Cisim sarayı yıkılmadan,<...

Siyaset, en geniş anlamda, insanların hayatlarını düzenleyen genel kuralları yapmak, korumak ve değiştirmek için gerçekleştirdikleri faaliyetler olarak tanımlanmıştır. Bununla birlikte yönetici, siyasi sistem, adalet, devlet kavramları bütün düşünce geleneklerinde kendisine yer bulmuştur. Elinizdeki çalışmada, Türk-İslam siyaset düşüncesinin üre...

Aşk’ın sessizlikle ilişkisi büyük bir şiir tarihi izlenilerek anlaşılabilir ancak. Sadece aşkın sessizlikle ilişkisi mi? Hayır. Oradan başlıyor Hüsrev Hatemi edebiyat yazılarına. Ve insana, onun meydana getirdiği medeniyetin her ayrıntısına edebiyatın içinden aynalar tutuyor. Yoksulluktan çiçeklere, müzikten hekimliğe, mimariden mizaha, tarihten...

Çiçek Kitabı, Osmanlı döneminde çiçek yetiştirme, çiçek tohumları ve çiçek yetiştiricilerini, Isparta gülü ve gül yağı üretimini, Dede Korkut kitabından öğrendiğimiz bilgilere göre çiçeğin deva oluşunu, çiçeklere göre fal okunuşunu konu almaktadır. Çiçek, aynı zamanda divan e...