Kırk altı yıl süren yazı hayatında Mehmet Kaplan yazmayı alışkanlık haline getirmişti. Edebiyatımızın en önemli deneme yazarlarından biridir. Kendisinin "düşünce temrinleri" olarak nitelediği bu yazma şeklini öğrencilerine de "yazarak düşünün" şeklinde tavsiye ederdi. Yazarak düşünmek onun için çok önemliydi, çünkü yazı düşünceleri şekle sokardı.

Onun bütün yazılarında bir süreklilik vardı. O, zaman içinde gelişmeye değişmeye inanırdı. Kitabın adından da görüleceği gibi o ilime ve akla, ruhun ölümsüzlüğüne inanırdı ve güzelliklere hayrandı. Milletine bağlı, onun değerler sistemine saygılıydı.

Kitaptaki yazıları gözden geçirenler onun fikirlerini küçük sohbetler olarak göreceklerdir. Kendileri de bu meseleler üzerinde düşüneceklerdir. Düşünce temrini olan denemelerinin önemli bir kısmını bu kitapta derlerken, onlarda günümüz okuyucularının da yararlanacakları çok şeyler bulunduğuna inanıyoruz.