Yazarın “Şehir Mektupları” başlığı altında yazdığı denemeler İstanbul odağında toplandı ve bunlardan bir kısmı aynı adla kitaplaştı (1995). Akasya ve Mandolin ise bu çerçevede vücut bulan yazılarda sosyal ve kültürel hayatımızın değişen çehresini ele alıyor.

Masalların kökleri tarihin karanlık devirlerine kadar uzanır. Nerede, nasıl oluştukları bilinmez. Halkın ortak malı olarak meydana gelirler. Sözlü gelenekte yaşarken nesilden nesile aktarılarak günümüze kadar ulaşırlar. Masallarda gerçek hayatta rastlayabileceğimiz olaylar bulunabileceği gibi daha çok olağanüstü olaylar, ol...

II. Meşrutiyet devrinin önemli siyaset ve fikir adamlarından Hüseyin Kâzım Kadri (1870-1934) bir Osmanlı bürokrat ailesinde yetişti. Dostları arasında Mehmet Âkif, Tevfik Fikret, Abdullah Cevdet, Hüseyin Cahit Yalçın, Abdülaziz Mecdi Tolun, Ziya Gökalp, Fatin Gökmen gibi dönemin değişik fikir akımlarına ve meşreplerine mens...

Tarih Yolunda ismiyle kitap halinde toplanan bu yazılar, gerçekten de, tarihçilik yolunda geçen senelerin ve harcanan mesainin küçük işaret ve delillerinden ibarettir. Yazıların ilk dikkati çeken tarafı şimdiye kadar mesele olarak bile görülmeyen mevzulara dair olmasıdır. Bu bakımdan çok hususi bir tarihçilik telakkisinin,...

Tenkit işinin kültür hayatında mühim bir yeri ve ehemmiyeti olduğu açık bir gerçektir. Bir başka ifade ile kültür seviyesi ile tenkit seviyesi ve üslubu ayrılmaz bir bütündür. Tenkidin cılız ve seviyesiz olduğu bir iklimde canlı ve zengin bir kültür hayatının varlığından bahsetmek imkânı yoktur. Tenkitte yeni eserler tartıl...

“Felsefe bizde nevzuhur bir ilim olsaydı ıstılahlarını (terimlerini) vaz etmek o kadar müşkil bir iş olmaz; birkaç muallimin her kelimeye karşılık bulmakta ittifak ederek talebe arasında neşr u tamim etmeleri kâfi gelirdi. Fakat işin nazik ciheti, felsefenin sadece garbı bilenlerimizce meçhul olduğu halde ‘ulûm-ı arabiye’...

Okuma yazma oranının artması yanında televizyon ve gazetelerin dağ köylerine kadar nüfuz etmesi, Türkçenin mahallî kelime hazinelerini ve şivelerini giderek daha fazla etkiliyor, törpülüyor. Şimdi yaşları 40-50 civarında olan nesil önümüzdeki çeyrek yüzyıl içinde bu dünyadan el-etek çektiklerinde sadece kendilerini değil bi...

Kırk altı yıl süren yazı hayatında Mehmet Kaplan yazmayı alışkanlık haline getirmişti. Edebiyatımızın en önemli deneme yazarlarından biridir. Kendisinin "düşünce temrinleri" olarak nitelediği bu yazma şeklini öğrencilerine de "yazarak düşünün" şeklinde tavsiye ederdi. Yazarak düşünmek onun için çok önemliydi, çünkü yazı düş...

Allah’ın yalnız insana bahşettiği büyüklük, insanlıktan ya alınıyor veya ona veriliyor. Çok kere beşerin en büyük bildikleri, ondan büyüklük çalanlardır. Bunlar, madde âleminin avcılarıdır; ihtiraslarının dizginlerini bırakmış, hareket âleminde her vâsıta ile iktidar ve saadet peşindedirler. Zavallı beşeriyet, kendi  r...